ในกระบวนการวิจัย และการผลิตในอุตสาหกรรมต่าง ๆ การเลือกใช้สารเคมีที่เหมาะสมกับงาน ไม่เพียงขึ้นอยู่กับองค์ประกอบทางเคมีเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงลักษณะทางกายภาพของสาร หรือที่เรียกว่า Physical Form ด้วย บทความนี้เอเพกซ์ เคมิเคิล จะพาคุณไปทำความรู้จักกับ Physical Form ของสารเคมีประเภทต่าง ๆ 

Physical Form คืออะไร ? 

Physical Form หรือลักษณะทางกายภาพของสาร คือคุณลักษณะที่สามารถมองเห็น หรือสัมผัสได้ของสารเคมี ซึ่งบ่งบอกสถานะ หรือรูปแบบของสารนั้น ๆ  โดยเฉพาะสารในสถานะของแข็ง (Solid) ที่มีความหลากหลายของรูปแบบอย่างชัดเจน และยังสามารถจำแนกได้ตามรูปร่าง และขนาด เพื่อให้เหมาะสมกับการใช้งานในแต่ละประเภท

นอกจากนี้ยังหมายถึงรูปลักษณะเฉพาะอีกด้วย เช่น ในรูปแบบผง (Powder),  แท่ง (Bar), เม็ด (Granules), หรือแผ่น (Plate) ซึ่งในแต่ละรูปแบบมีการใช้งานที่แตกต่างกัน ยกตัวอย่างเช่น

• Physical Form : Crystals
  ลักษณะ : รูปแบบผลึกใสหรือขุ่น ขึ้นอยู่กับชนิดของสาร
  การใช้งาน : มักเป็นลักษณะของตัวเร่งปฏิกิริยา (Catalyst) ในกระบวนการผลิตเคมี
   
• Physical Form : Beads
  ลักษณะ : เม็ดกลม ขนาดเล็ก มีผิวเรียบ
  การใช้งาน : มักใช้เป็นซิลิกาเจล ใช้ในระบบดูดความชื้น

ต่อมาเรามาดูกันว่ารูปร่าง หรือลักษณะทางกายภาพของ Physical Form รูปแบบต่าง ๆ มีลักษณะอย่างไร

ความหลากหลายของ Physical Form

โดยของแข็ง (Solid) เป็นหนึ่งในสถานะ ที่ถือเป็น Physical Form ที่พบได้บ่อยที่สุดในงานวิทยาศาสตร์และอุตสาหกรรมเคมี และสามารถแบ่งย่อยออกเป็นหลายรูปแบบตาม รูปร่างและขนาด เพื่อตอบโจทย์ในด้านการวิจัย การผลิต และการขนส่ง

ตัวอย่างลักษณะของแข็งที่สามารถพบได้

1. Bar : แท่งวัสดุรูปทรงสี่เหลี่ยมหรือทรงกระบอก
2. Beads : เม็ดเล็กทรงกลมที่มีผิวเรียบ
3. Crystals : โครงสร้างผลึกใส หรือขุ่น 
4. Cubes : รูปลูกบาศก์สม่ำเสมอ
   
   
    
5. Felt : แผ่นวัสดุที่เกิดจากการอัดเส้นใย
6. Fibers : วัสดุเส้นยาวที่มีความยืดหยุ่น
7. Flake : เกล็ด ที่มีลักษณะแบน
8. Foil : แผ่นบางของโลหะ
   
   
    
9. Gauze : แผ่นตาข่ายโลหะ หรือพลาสติก
10. Grain : เม็ดเล็กที่มีขนาดสม่ำเสมอ
11. Granules : เม็ดขนาดใหญ่กว่าผง
12. Ingot : แท่งโลหะที่ได้จากการหล่อ
    
    
     
13. Lump : ก้อนวัสดุที่ไม่มีรูปร่างแน่นอน
14. Mossy : ชิ้นละเอียด ลักษณะเหมือนตะไคร่ เกิดจากการหลดโลหะหลอมเหลวลงในน้ำ  
15. Needles : วัสดุทรงยาวเรียวเหมือนเข็ม
16. Pellets : วัสดุเม็ดขนาดใหญ่ ที่มีรูปร่างสม่ำเสมอ
    
    
     
17. Pieces : วัสดุที่ถูกแบ่งเป็นชิ้น มีขนาดใหญ่กว่า Granules 
18. Plate : แผ่นวัสดุที่มีความหนา
19. Powder : ผงวัสดุของแข็ง มีขนาดอนุภาคเล็ก
20. Rod : วัสดุแข็งรูปทรงยาว
    
    
     
21. Sheets : แผ่นวัสดุบางที่มีความยืดหยุ่น
22. Shot : วัสดุทรงกลม ถึงกึ่งทรงกลม มีหลากหลายขนาด
23. Slugs : วัสดุทรงแท่งสั้น 
24. Spheres : วัสดุทรงกลม มีขนาดสม่ำเสมอ
    
    
     
25. Splatter : หยดของวัสดุที่แข็งตัว
26. Sponge : วัสดุที่มีรูพรุนสูง คล้านฟองน้ำ
27. Tape : วัสดุเป็นเส้นยาวที่มีชั้นกาว
28. Tubing : วัสดุที่มีแกนกลวง คล้ายท่อ
    
    
     
29. Turnings : ขดหรือเศษโลหะ
30. Wire : ลวดโลหะยาว และบาง
31. Wool : เส้นใยที่มีความฟู
    
    

Tips ! : เคยสงสัยมั้ย ? ว่าทำไม Grain และ Granules แม้จะมีลักษณะเป็นเม็ดเหมือนกัน แต่ยังถูกแบ่งเป็นคนละลักษณะ ?

คำตอบก็คือ ทั้งสองแตกต่างกันที่ ขนาด และการใช้งาน 

• Grain : มีขนาดเล็กกว่า Granules และมักมีขนาดที่สม่ำเสมอ
• Granules: มีขนาดใหญ่กว่า Grain และมีความแข็งแรงกว่า

ซึ่งหากเรียงจากขนาดเล็ก ไปใหญ่ จะได้ดังนี้
Powder → Beads → Grain → Granules → Pellets
 

และสำหรับงานวิเคราะห์ที่ต้องการสารเคมีใน Physical Form ต่าง ๆ ที่เหมาะสมกับลักษณะงาน เราขอแนะนำสินค้าจากแบรนด์ Thermo Scientific ซึ่งมาพร้อมกับความบริสุทธิ์สูงถึง 99.9999% (Purity) และมีให้เลือกในหลากหลายปริมาตร เพื่อตอบโจทย์การใช้งานทุกประเภทอย่างลงตัว !

ทำไม Physical Form จึงสำคัญ ?
 

Physical Form มีบทบาทสำคัญอย่างมากในอุตสาหกรรมและงานวิจัย เนื่องจากลักษณะทางกายภาพของสารส่งผลต่อกระบวนการใช้งานโดยตรง ไม่ว่าจะเป็นการผสม การขนส่ง หรือการจัดเก็บสารเคมี ลักษณะของ Physical Form ที่เหมาะสมช่วยให้กระบวนการดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพ

• เพิ่มประสิทธิภาพในการใช้งาน
  เช่น การเลือกใช้ สารเคมีในรูปแบบผง (Powder) ที่เหมาะสำหรับกระบวนการที่ต้องการการกระจายตัวที่ดี หรือใช้ในการละลายในของเหลว
• การลดความสิ้นเปลือง
  เลือก Physical Form ที่เหมาะสมช่วยลดการสูญเสียระหว่างกระบวนการ เช่น ผงละเอียดช่วยลดเวลาละลาย และเม็ด (Granules) ช่วยควบคุมปริมาณการใช้ได้ง่าย
• ความสะดวกในการขนส่ง และจัดเก็บ
  สารในรูปเม็ด (Beads) หรือผลึก (Crystals) มีความสะดวกในการบรรจุ และลดความเสี่ยงจากการฟุ้งกระจายเมื่อเทียบกับผง

การเข้าใจถึงความสำคัญของ Physical Form ไม่เพียงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้งาน แต่ยังช่วยลดต้นทุน ลดความเสี่ยง และเพิ่มความปลอดภัยในกระบวนการผลิต และการใช้งานอีกด้วย..

ขอบคุณแหล่งที่มาดี ๆ 

• ธาตุแต่ละชนิดที่เราเห็นกันโดยทั่วไป มีลักษณะอย่างไร? , Apex Chemicals จาก https://www.apexchemicals.co.th/blogDetails.php?id=510

สนใจผลิตภัณฑ์ สามารถติดต่อสอบถามทีมผู้เชี่ยวชาญของเราได้ที่ 
Tel : 02-038-9999
Email : info@apexchemicals.co.th 
Line : @ApexChemicals